بکارگیری تکنیک تاپسیس فازی در الویت‌بندی گزینه‌های مدیریت بیولوژیک منابع حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دره ناری سروستان، فارس)

Authors

  • امیر رضا کشتکار استادیار، گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
  • بهناز آصف جاه دانش آموخته کارشناسی ارشد همزیستی با بیابان، گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
  • علی افضلی کارشناس گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
  • یوسف عرفانی فرد دانشیار، گروه مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
Abstract:

امروزه کاربری نامناسب اراضی و تخریب منابع طبیعی پیامدهایی مانند افزایش وقایع سیل و فرسایش خاک را بدنبال داشته است. در چنین شرایطی باید با برنامه­ریزی منسجم در منابع طبیعی با هدف کنترل، احیاء و حفاظت از این منابع اقدام کرد، که مدیریت منابع حوزه آبخیز چنین اهدافی را برآورده خواهد کرد. این تحقیق با هدف مدیریت منابع آبخیز با رویکرد سناریوسازی، به ارزیابی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و اکولوژیک حاصل از مدیریت بیولوژیک در حوزه آبخیز دره ناری سروستان پرداخته است. با انتخاب سه فعالیت مدیریت بیولوژیک، هشت سناریوی مدیریتی در منطقه تدوین شد. سپس با استفاده از مدل­سازی بر اساس معیارهای فیزیکی، اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی، پیامدهای ناشی از اجرای هریک از سناریوهای مدیریتی و اولویت هریک از سناریوها بر اساس چهار معیار مذکور تعیین گردید. در نهایت گزینه و سناریو برتر با استفاده از تکنیک تصمیم­گیری چند معیاره و مدل تاپسیس فازی انجام شد. نتایج نشان داد که سناریو شماره هشت برترین سناریو و دارای اولویت اول بوده است. همچنین نتایج نشان داد، که تکنیک­های تصمیم­گیری چند معیاره از توانایی و قابلیت بالایی در بیان ابعاد گوناگون مسئله برخوردار بوده و ابزار مناسبی برای مدیریت جامع منابع حوزه­های آبخیز می­باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الویت‌بندی گزینه‌های مدیریت بیولوژیک حوزه آبخیز با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دلیچای)

Recently, catchments were considered as planning and management units for sustainable development in many issues. Catchment sources management is considered as a new principle for development planning and management of water and soil resources emphasizing on socio-economic characteristics of the region to sustainable livelihoods and without vulnerability of plant and the residents of an area. T...

full text

به‌کارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی در مدیریت منابع حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نهرین طبس)

Nowadays, inappropriate land use and degradation of natural resources have led to increase of flood, soil erosion etc. In such critical conditions, an integrated planning in natural resource management with the goal of control, reclamation and conservation seems to be necessary and these kinds of purposes can be reached by an integrated watershed management. Comprehensive management of watershe...

full text

مدل‌سازی اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی پیآمدهای ناشی از اجرای سناریوهای مدیریت بیولوژیک در مدیریت جامع حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سیمین‌ دشت)

Integrated watershed management is considered as a new principle for development planning and management of water and soil resources emphasizing on socio-economic characteristics of the region to sustainable livelihoods without vulnerability for plants and the residents of an area. This research, in line with the objectives of integrated management, has been carried out for modelling and evalua...

full text

تحلیل کیفیت منابع آب زیرزمینی به منظور مدیریت بهینه منابع؛ مطالعه موردی حوزه آبخیز خوانسار هرات

آب­های زیرزمینی یکی از منابع تامین آب مورد نیاز انسان به‌ویژه در مناطق خشک و کم آب است.آب‌های زیرزمینی تحت تاثیر خشکسالی­های کوتاه مدت قرار نمی­گیرد و چنانچه به درستی استفاده شود منبع مطمئنی برای رفع نیازهای انسان است. حوزه آبخیز خوانسار، واقع در جنوب‌غربی شهر هرات در استان یزد، دارای دو رشته قنات با تخلیة متوسط سالانه 414383 مترمکعب و پنج دهنه چشمه با تخلیه متوسط سالانه 6/507729 مترمکعب می‌باش...

full text

کاربرد روش IUCN در ارزیابی وضعیت پایداری حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز طالقان - زیدشت 1)

پایداری مفهومی است که توجه اساسی آن بر حفظ سرمایه­های (طبیعی، اجتماعی و اقتصادی) در جهت عدالت بین­نسلی است. توسعه پایدار در صورتی تحقق می­یابد که همپوشی بین لایه­های اکولوژیکی، اقتصادی ­و اجتماعی ایجاد گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی و اندازه­گیری پایداری حوزه آبخیز است. جهت ارزیابی پایداری در حوزه آبخیز زیدشت 1 از رویکرد بوم نظامی استفاده شده است که در پی حفظ تعادل بین سه مقوله اقتصادی، اجتماعی...

full text

طراحی مدل حکمرانی مطلوب منابع آب زیرزمینی در سطح حوزه آبخیز، حوزه آبخیز ارزوئیه-استان کرمان

سیاست‌گذاران در حوضه منابع آب در کشور بیشتر به‌دنبال حل مسئله آب از طریق مسائل فنی-مهندسی، انتقال آب، سد­سازی و پروژه‌های سازه‌ای بوده‌­اند. این در حالی است که مشکل اصلی منابع آب در کشور، وجود حکمرانی بد و نامطلوب و سامانه مدیریتی ناکارآمد است. ترتیبات نهادی نامناسب، مدیریت از­ هم ­گسسته، عدم شفافیت و عدم مشارکت ذی‌نفعان در مدیریت، از جمله ویژگی‌های سامانه حکمرانی فعلی منابع آب در کشور است. هدف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 69  issue 1

pages  211- 228

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023